‘යුධ බිමේ‘ ගැහැණිය - මලීනා

(රිවිර සිනමා කොලම- 16)

ඒ 1940 වර්ෂයයි. දෙවැනි ලෝක යුද්ධයේ බිහිසුණු දුම් වළලු යුරෝපය පුරා පැතිරෙමින් පවතින අවදියයි. උදෑසන ගුවන් විදුලියට සවන් දෙන දොළොස් වියැති පිරිමි ළමයෙකු වන රෙනාටෝ සිය මව් රට වූ ඉතාලිය යුද්ධයට අවතීර්ණ වූ බව දැනගනියි. නමුත් ඒ දිනය ඔහුට වැදගත් වන්නේ ඒ නිසාවෙන්ම නොවේ. ළමා වයසින් යෞවන වියට එළැඹීමේ මුව දොර සිටින සම වසස් මිතුරන් හා සිසිලියේ රවුම් ගසන්නට ඔහුට බයිසිකලයක් ලැබෙන්නේ ද එදිනම ය. ඊටත් වඩා නෙත් අදහාගත නොහැකි තරම් රූමත් ගැහැණියක වන, නගර වැසියන්ගේ නොමඳ අවධානය දිනූ මලීනා ඔහුගේ නෙතු අභියස මුල් වරට හමුවන්නේ ද එදිනම ය.

ඉතාලි සිනමා කතුවර ගුසෙප් ටෝනර්ටෝ විසින් නිර්මාණය කරන ලද ‘මලීනා‘ මුල් වරට ප්‍රේක්ෂකයා හමුවට පැමිණියේ 2000 වර්ෂයේදී ය. 2001 වර්ෂයේදී කාබර්ග් සිනමා උළෙලේ ග්‍රෑන්ඩ් ප්‍රික්ස් සම්මානය ද දිනා ගනිමින් නොමඳ විචාරක අවධානය දිනූ ‘මලීනා‘ යොවුන් වියේ දොරටුව අභියස බලා හිඳින ගැටවරයකු වන රෙනාටෝගේ ඇසින් දෙවැනි ලෝක යුද්ධයට අවතීර්ණ වන ඉතාලි සමාජය දෙස බැලීමක් ලෙස නම් කළ හැකි ය. මලීනා‘ නමැති සුරූපී නමුත් ලජ්ජාශීලී ගැහැණිය දැක ඇය කෙරෙහි දැඩි ලෙස ආසක්ත වන රෙනාටෝ සිය නගරය වූ සිසිලය පුරා ඇවිද යමින් ඇය විමසන අතර සියලු සමාජ ව්‍යසනයන් මෙන්ම පුරුෂ ලෝකය හමුවේ ඇය අත් විඳින වේදනාවන් ද ඔහු දකින්නේ ඒ රහසිගත සොයායෑම් අතරතුර ය. දුටුවන් නෙතු වශීකරන සුළු රූමත් බවකින් යුක්ත ‘මලීනා‘ සමස්ථ සිසිලිවාසී පිරිමින්ගේ ආකර්ෂණයත් ඒ හා සමග ගැහැණුන්ගේ ඊර්ෂ්‍යාවත් හිමිකර ගනිද්දී යුධ පෙරමුණට ගොස් සිටින ස්වාමි පුරුෂයා වන නීනෝ එනතුරු බිහිරි පියා සමග බලා සිටින ඇයගේ ජීවන පැවැත්ම බිඳ වැටෙන්නට පටන් ගනියි. යුද්ධය හා ඒ සමග බැදී එන සමාජ ව්‍යසන මාලාවත්, ලිංගික ආකර්ෂණය හා ඒ හා සමපාතව නැගෙන පුද්ගල අභ්‍යන්තරික කරුණුත් එකිනෙක සමපාත කරමින් තුරුණු විය අභියස වන ගැටවරයකුගේ දෘෂ්ඨිය ඔස්සේ ‘මලීනා‘ හි රූප වියමන ගොඩ නැගෙන්නේ ඒ ඔස්සේ යමිනි.

රෙනාටෝගේ සිහින ලෝකය තුළ ඔහු මුණගැසෙන පළමු ගැහැණිය මලීනා ය. ඒ සිහින දැක අවදිව ඇය සොයා යන ඔහුට, පැතිරී ඇති ‘නරක‘ කටකතා සියල්ල අභියස සිය සැමියා එනතුරු මග බලා සිටින ‘මලීනා‘ හමු වෙයි. දෙවනුව ඔහු දකින්නේ ඔහු මියගිය පුවත අසන්නට ලැබ දැඩි ලෙස කම්පිතව එදිනෙදා කටයුතුවල නිරත වන වේදනාබර ගැහැණියකි. නගරය පුරා පැතිරෙන කටකතා හේතුවෙන් ඇයට පිරිමින්ගෙන් ලැබෙන්නේ ගැහැට පමණි. නගරයේ දන්ත වෛද්‍යවරයා සමග ඇය හාද වී ඇතැයි යන චෝදනාවෙන් ඔහුගේ බිරිඳ ඇය උසාවිය වෙත ගෙන යයි. සාවද්‍ය චෝදනාවක් වූ ඉන් ඇය ගලවාගන්නට ඉදිරිපත් වන නීතීඥයා ක්‍ර‍මිකව ඇය ආක්‍ර‍මණය කරන අතර ඇයගේ නිවසේදීම ඇය දූෂණය කරන්නේ නිවසේ ඉහළ වූ සිදුරකින් ඒ දෙස බලා සිටින රෙනාටෝ ඉදිරිපිට දී මය. 

මලීනා කිසි විට නොදැන සිටිය ද ඇයගේ බිඳ වැටෙන ජීවිතය පිළිබඳ එකම සාක්ෂිකරුවා වන්නේ රෙනාටෝ ය. සිය දූෂණය මලීනාගේ උසාවි කටයුතු සඳහා ඇය ගෙවූ මිල ලෙස තර්ක කරන්නට නීතීඥයා සමත් වද්දී සිසිලිය වෙත ද යුද්ධය පැමිණේ. පුපුරා යන බෝම්බ හා වෙඩි අතරතුර පියා ද අහිමි වන මලීනා නගරයේ තනිව යද්දී දැඩි කුසගින්න හා දුප්පත්කම ඇය වෙත ද පැමිණෙයි. ජීවිත අපේක්ෂාව ඇය වෙත ලබා දෙන්නේ එක් වේදනාබර තීරණයක් පමණි. ඒ අනුව යමින් ඇය සිය දිගු කෙස් වැටිය කපා දමයි; සිය ඇඳුම් පැළඳුම් රටාව වෙනස් කරයි; ජර්මානු නිලධාරීන්ට ද සිය සිරුර විකුණනා දමමින් ගණිකා වෘත්තිය තෝරා ගනියි. රෙනාටෝ පමණක්, සියල්ල වෙනස් වෙමින් යද්දී වුව, ඇයගේ ජීවිත ඛේදවාචකය දෙස නිහඬව නමුත් වේදනාවෙන් බලා සිටියි.

යුද්ධය කෙළවර වන්නේ ඇමරිකානු හමුදා සිසිලය අත්පත් කරගැනීමෙනි. රූමත් මලීනාට නගර චතුරශ්‍රයේදී අත්වන්නේ යුද්ධය කෙළවර වීමේ සතුට භුක්ති විදීමේ අවස්ථාව නොවේ. නගර වැසියන් ඇයට ගල් මුල් වලින් පහර දී නගරයෙන් පන්නා දමයි. කිසිවක් කරකියාගත නොහැකිව අසරණව බලා සිටින රෙනාටෝ පමණක් ඇය මුහුණ දුන් වේදනාබර යථාර්ථය වටහා ගෙන සිටියි. කෙසේ වෙතත්, ඔහු ක්‍රියාත්මක වන්නේ නගරයම වික්ෂිප්ත කරමින් මියගිය බවට ආරංචි ලැබී තිබුණු කඩවසම් නීනෝ යුධ පෙරමුණේ සිට පෙරළා පැමිණීමත් සමග ය. නගරයේ කටකතා හේතුවෙන් මලීනා පිළිබඳ නීනෝ වෙත ලැබෙන්නට ගිය ‘නරක චිත්‍ර‍ය‘ බිඳ දමන ඔහු නිර්ණාමිකව ඔහු අමතමින් ඇය ඔහු වෙනුවෙන්ම බලා සිටි ආකාරය පැහැදිලි කර දෙයි. මලීනා සොයා මෙසින්නා නගරය වෙත යන්නට නීනෝ තීරණය කරන්නේ එහි ප්‍ර‍තිඵලයක් ලෙස ය.

රෙනාටෝ තුරුණු විය වෙත එළැඹෙන්නේ අතීතය පිළිබඳ තියුණු වේදනාවකින් පෙළෙන මුත් යළි තමන් වෙත ලැබුණු සිය ආදරණීය සැමියා සමග ඇවිදයන මලීනා දැකීමෙනි. ඇයට ගල් ගැසූ නගරවැසියන් ඇය අමතන්නේ ‘ස්කෝඩියා මැතිණිය‘ යන ඇමතුමෙනි. චිත්‍ර‍පටයේ පළමු හා අවසාන වරට රෙනාටෝ ඇය අමතන්නේ ඇයතින් ගිලිහෙන දොඩම් ගෙඩි කිහිපයක් ඇය අත තබන විට ය.

“සුභ පැතුම් ස්කෝඩියා මැතිණිය!‘ ඔහු කියයි.

තුරුණු රෙනාටෝගේ හඬින් අප අසන චිත්‍ර‍පටයේ අවසන් ආත්මභාෂණ වදන් පෙළ, තුරුණු විය තුළ ගැටවරයකු හමුවේ නැගිය හැකි අප්‍ර‍කාශිත තත්‍ය ප්‍රේමය පිළිබඳ විශ්වීය ප්‍ර‍කාශනයක් වැන්න.

“කාලය ගෙවිල ගියා. මම ගැහැණු ගොඩකට ආදරය කළා. ඒ ගොල්ලො මං ළඟදි ඇහුව එකම දේ මාව අමතක වෙයිද කියල. මං හදවතින්ම විශ්වාස කළා මට අමතක වෙන්නෙ නැහැ කියල. ඒත්, මට අමතක නොවුණ එකම ගැහැණිය, මගෙන් කිසිම දවසක ඒ ප්‍ර‍ශ්නය අහලවත් නැති ගැහැණියමයි.... ඒ මලීනා!“

-ප්‍රියන්ත ෆොන්සේකා -